Mùa giải vừa qua đầy khó khăn đối với Manchester City, thiếu vắng danh hiệu và lối chơi thiếu thuyết phục đã buộc HLV Pep Guardiola phải có những sự điều chỉnh mạnh mẽ về nhân sự. Đáng chú ý nhất là việc chiêu mộ Gianluigi Donnarumma và đẩy Ederson ra đi vào cuối kỳ chuyển nhượng mùa hè năm 2025. Quyết định này đánh dấu một bước ngoặt đáng kể trong triết lý bóng đá của Guardiola, chuyển hướng từ việc kiểm soát bóng hoàn toàn sang một chiến lược linh hoạt hơn, cân bằng giữa tấn công và phòng thủ.
Sự thay thế giữa hai thủ môn
Guardiola nổi tiếng với việc sử dụng những thủ môn có khả năng chơi chân xuất sắc. Từ Victor Valdés, Manuel Neuer, Claudio Bravo cho đến Ederson, tất cả đều sở hữu kỹ năng chuyền bóng chính xác và tham gia vào việc triển khai tấn công. Ederson, kể từ khi gia nhập Man City năm 2017, đã trở thành một mắt xích quan trọng trong hệ thống kiểm soát bóng của đội bóng. Khả năng phát động tấn công từ phía sau của anh đóng góp không nhỏ vào thành công rực rỡ của Man City trong nhiều mùa giải qua, cùng với đó là chuỗi danh hiệu đáng nể.
Trước thời đại Guardiola, vai trò của thủ môn thường bị giới hạn trong việc phòng ngự và phát bóng dài. Tuy nhiên, dưới sự dẫn dắt của chiến lược gia người Tây Ban Nha, thủ môn được coi là một nhân tố quan trọng trong việc điều tiết nhịp độ trận đấu. Ederson, trong 8 mùa giải tại Man City, đã ghi nhận 7 pha kiến tạo, một con số đáng kinh ngạc đối với một thủ môn, nhưng hoàn toàn phù hợp với triết lý của Guardiola. Mùa giải 2024-2025, anh thậm chí còn có tới 4 pha kiến tạo, vượt qua cả một số tiền đạo hàng đầu như Erling Haaland và Mohamed Kudus.
Vậy tại sao Guardiola lại quyết định chia tay Ederson? Có nhiều yếu tố được đưa ra. Thứ nhất, Ederson được cho là đã hết động lực thi đấu cho Man City. Thứ hai, và cũng quan trọng không kém, đội hình hiện tại của Man City đã có sự thay đổi đáng kể so với thời kỳ “cú ăn ba” lịch sử. Sự khác biệt về nhân sự buộc Guardiola phải điều chỉnh chiến thuật và lối chơi, và việc thay đổi thủ môn là một phần trong kế hoạch đó.
Việc James Trafford chưa đáp ứng được kỳ vọng cũng là một lý do khiến Guardiola cân nhắc lựa chọn Donnarumma. Mặc dù Trafford đã có sự tiến bộ, nhưng áp lực thành tích và sự đầu tư mạnh mẽ của các đối thủ như Liverpool, Arsenal, và cả chức vô địch FIFA Club World Cup của Chelsea đã khiến Guardiola phải tìm kiếm một giải pháp mới mang tính đột phá hơn.
Donnarumma, nhà vô địch Champions League và EURO cùng ĐT Italia, nổi tiếng với khả năng cản phá xuất sắc. Trong 10 năm trở lại đây, chỉ có một vài thủ môn ở các giải đấu hàng đầu châu Âu có tỷ lệ cứu thua cao hơn Donnarumma. Tuy nhiên, điểm yếu của anh lại nằm ở khả năng chuyền bóng. Tỷ lệ chuyền bóng chính xác của Donnarumma tại Ligue 1 mùa trước chỉ đạt 85,4%, thấp hơn nhiều so với các thủ môn hàng đầu khác như Alisson hay David Raya. Con số này thậm chí còn giảm xuống đáng kể khi đối đầu với các đội bóng mạnh ở Champions League, chỉ còn 73,9%, với phần lớn là những đường chuyền dài.
Sự kỳ vọng vào Donnarumma
So sánh với Ederson, Donnarumma rõ ràng không đáp ứng được yêu cầu về khả năng phát động tấn công từ phía sau mà Guardiola luôn đề cao. Tuy nhiên, khả năng giữ sạch lưới ấn tượng của Donnarumma, với số lần ngăn chặn bàn thắng cao hơn nhiều thủ môn khác, lại là điểm mạnh mà Man City cần. Điều này cho thấy, Guardiola chấp nhận hy sinh một phần lối chơi kiểm soát bóng để đổi lấy sự chắc chắn nơi khung thành.
Sự xuất hiện của Donnarumma đánh dấu một sự thay đổi chiến thuật của Guardiola. Ông buộc phải thích nghi trước sự cạnh tranh khốc liệt từ các đội bóng khác như Tottenham, Brighton, và Liverpool, những đội đã và đang tìm ra cách để hóa giải lối chơi kiểm soát bóng của Man City. Donnarumma có thể là quân bài chiến lược quan trọng trong hành trình mới của Guardiola tại Man City, nhưng cũng cần thời gian để chứng minh giá trị của mình. Thử thách đối với các cầu thủ Italia tại Ngoại hạng Anh luôn rất lớn, đòi hỏi sự thích nghi và thời gian để hòa nhập.
Sự thành công hay thất bại của Donnarumma sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ khả năng thích nghi với môi trường mới cho đến áp lực khủng khiếp từ truyền thông Anh. Xu hướng chiến thuật đang thay đổi, và Guardiola đang mạo hiểm với một sự thay đổi mang tính cách mạng. Liệu quyết định này có đúng đắn hay không, thời gian sẽ trả lời.
